تاریخچه پراید
پراید، پرفروش ترین خودروی دو دهه بازار خودرو ایران بطوری که کمتر ایرانی می‌توانید بیابید که سوار پراید نشده باشد یا در مقطعی صاحب یکی از مدل‌های آن نبوده باشد و همین‌طور افراد زیادی به تیونینگ و تقویت این خودرو پرداختند و بسیار در مسابقات اتومبیل‌رانی کشور نقش پررنگی را بازی کرد و توانست طرفداران زیادی را بخود جلب کند. اما داستان متولد شدن این خودرو چیست؟ در سال 1985 که فورد بخشی از کارخانه مزدا را شریک بود سفارش ساخت یک خودروی هاچبک کوچک اقتصادی را به مزدا می‌دهد، در نهایت مزدا 121 در سال 1986 معرفی و به بازار معرفی شد این خودرو در بازار امریکا با نام فورد فستیوا بفروش می‌رسید اگرچه نتوانست محبوبیت زیادی را در آنجا تجربه کند. اما مزدا 121 در بازار ژاپن تجربه خوبی داشت و تا چندین سال بعد تولید شد و اما پراید همان مزدا 121 خریداری شده توسط کمپانی کیا موتورز از مزدا بود که در سال 1993 به ایران راه پیدا کرد و در نهایت سایپا پراید را از کیا خرید، این خودرو و مدل‌های فیس لیفت شده آن را هم اکنون هم می‌توان به‌صورت صفرکیلومتر در بازار یافت.
مشخصات پراید
پراید مجهز به یک موتور 1.3 لیتری چهارسیلندر است که توانایی تولید حداکثر گشتاوری حدود 105 نیوتن متر و حداکثر توانی حدود 71 اسب بخار را توسط یک گیربکس پنج‌سرعته به چرخ‌های جلو انتقال دهد. پراید یک سدان یا هاچبک سایز کوچک و دیفرانسیل جلو است که در مدل‌هایی مانند 141، 132، 131، 111 و صبا در بازار ایران موجود است.
چرا تیونینگ پراید؟
شاید وقتی اولین‌بار با مطلبی با این عنوان مواجه شوید این سؤال را از خودتان بپرسید چرا پراید، پرایدی که نه موتور قدرتمندی دارد نه ایمنی و هندلینگ قابل اعتمادی دارد. خب دلایلی که باعث شده پراید گزینه خوبی باشد تا حدودی به ذات ژاپنی آن برمی‌گردد یعنی یک خودروی ساده، ارزان با کاپوتی که موتورهای مختلفی را بتوان درون آن جای داد، به دلیل سادگی و نداشتن پیچیدگی و داشتن قطعات مشترک و باکیفیت استهلاک پایینی را نیز داراست، دلیل محبوبیت پراید جهت تیونینگ در ایران هم به همین‌ها برمی‌گردد یعنی اینکه قطعات پراید بسیار ارزان هستند، تعمیر آن راحت و کم استهلاک است، همچنین گزینه‌های زیادی هم برای تعویض موتور و انواع قطعات افترمارکتی برای آن وجود دارد. به‌طورکلی یک خودرو کم‌دردسر و کم‌خرج برای تیونینگ مخصوصاً تازه‌کارها است.
تیونینگ موتور پراید
موتور قرار گرفته بر روی پراید یک موتور مشابه مزدا b3 است، این موتور 8 سوپاپ با سرسیلندری آلومینیومی و بلوک سیلندر چدنی از نوع بوش خشک است که توسط یک گیربکس 5 سرعته به دیفرانسیل جلو منتقل می‌شود. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم این موتور در بهترین حالت خود حداکثر توان ۶۹ اسبی و گشتاور ۱۰۵ نیوتن متری را داراست. در اینجا شما را با چند راه تقویت این موتور آشنا می‌کنیم.
تقویت تنفس موتور پراید
با بهترشدن وضعیت تنفس موتور مسلماً احتراق قوی تر و بازده بهتری دارید، برای این کار می‌توانید از نصب کیت مکش شروع کنید، این کار هزینه کم و بازده پایینی به نسبت دارد اما اثرگذاری آن را می‌توانید بر روی قدرت و صدای موتور را احساس کنید. در سطوح بالاتر می‌توانید سراغ توربو و نصب تراتل بادی هم بروید با این کار تنفس غنی تری دارید پس قدرت دهی بیشتری هم دارد البته در این موارد به تغییرات بسیار گسترده‌ای هم نیاز دارید که تقریباً کل اجزا موتور را شامل می‌شود. همچنین نصب توربو یا تراتل بادی بیشتر بر روی موتورهایی نظیر مزدا B5 یا بی پی و یا مزدا ZM انجام می‌شود که کاملاً پراید شما را برای رقابت با خودروهایی بسیار قوی‌تر از خود می‌کند.
تقویت سیستم اگزوز
برای این کار می‌توانید سراغ حذف کاتالیزور، نصب منبع اگزوز افترمارکت و نصب هدرز به‌جای منیفولد فابریک بروید. با راحت‌تر خارج‌شدن دود از سیلندر بازده موتوری افزایش میابد خاصیت دیگر هدرز کنترل متفاوت بر روی دود است که بسته به ستاپ متفاوت موتور طراحی متفاوتی را نیاز دارد. هدرزها و منبع اگزوزهای مختلفی برای تهیه موجود است.
افزایش تراکم
برای این کار باید سراغ پیستون‌های تراکمی افترمارکت بروید، افزایش تراکم باعث می‌شود احتراق اثرگذارتر باشد و موتور قدرت بیشتری را تولید کند. شاید ترکیب این مورد با یک میل سوپاپ افترمارکت ترکیب خوبی برای قدرت‌گیری باشد البته باید بدانید در این حالت فشار بیشتری به موتور وارد می‌شود و اصطلاحاً ممکن است موتور شما حساس‌تر باشد.
تعویض موتور
بهترین راه برای تیونینگ پراید برای گرفتن قدرت‌های بالا و جمع‌کردن یک پراید تیون شده حرفه‌ای تعویض موتور آن است، همان‌طور که گفتیم گزینه‌های زیادی برای تعویض موتور پراید روی میز است، به‌عنوان‌مثال موتورهای b5, bp مزدا بسیار دیده شده بر روی پراید، با بازه قدرتی بین 120 تا 250 اسب بخار بازده بسیار خوبی بر روی بدنه پراید دارند به‌طوری که شاید بتوانید به صفر تا صد ۵ ثانیه‌ای با پراید خود فکر کنید. غیر از این موتورها گزینه‌هایی نظیر تویوتا 3S و مزدا zm هم موجود است که از نظر قابلیت تیونینگ و لوازم افترمارکتی بسیار موتورهای کار آمدی هستند و در کشور ما بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. ناگفته نماند برای تعویض موتور جوانب دیگری هم باید توجه شما باشد، قطعا با تعویض موتور نیازمند تغییرات در سیستم برقی و خنک کاری و.. خواهید داشت و یا مورد دیگر امنیت پراید است که با نصب یک موتور قدرتمند تر نیازمند اصلاح دقیقتری دارد که باید به آنها توجه و عمل شود.
تیونینگ سیستم تعلیق پراید
پراید سیستم تعلیق بسیار ساده و ضعیفی دارد که به‌هیچ‌وجه مناسب یک خودروی قدرتمندتر و یک رانندگی پرفشار نیست برای بهتر کردن وضعیت آن می‌توانید سراغ کمک‌فنرهای اسپرت بروید، رینگ اسپرت، لاستیک‌های اسپرت و استرات بار و … هم تأثیرگذاری خوبی دارند بخصوص اگر یک ستاپ اصولی را تشکیل دهید.
تقویت سیستم ترمز پراید
سیستم ترمز فابریک پراید چه در نمونه‌های قدیمی و چه جدید به‌هیچ‌وجه جوابگویی رانندگی اسپرت نیست، زود داغ می‌کند و قدرت کمی دارد. برای تقویت این سیستم باید سراغ سیستم ABS یا ضد قفل و استفاده از دیسک خنک شوند و کالیپر ترمز قوی تر بروید. تعویض بوستر ترمز هم نیاز است، تعویض ترمزهای کاسه‌ای عقب با ترمزهای دیسکی هم می‌تواند تأثیرگذار باشد. استفاده از قطعات افترمارکت و همچنین قطعات دیگر خودروها می‌تواند به شما در این راه کمک کند.
یک نمونه تیونینگ پراید
فورد فستیوا شوگان، یک هاچبک مجهز به موتور ۶ سیلندر تاروس بود که نزدیک ۲۲۰ اسب بخار و ۲۷۳ نیوتن متر گشتاور قدرت داشت که توسط گیربکس ۵ سرعته به چرخ‌های عقب منتقل می‌شد. فورد فستیوا شوگان در سال ۱۹۹۱ معرفی شد در واقع یک فستیوا موتور وسط شده و واید بادی بود که وزنی در حدود یک تن داشت این مشخصات موتوری و همچنین وزنی باعث می‌شود با یک هاچبک بسیار سریعی روبرو باشیم به‌طوری که بتواند از حال سکون در مدت ۵ ثانیه تا صد کیلومتر بر ساعت سرعت بگیرد و بتواند ۴۰۰ متر را در ۱۳.۶ ثانیه طی کند. از این خودرو ۷ نمونه تولید شد. نکته جالب در مورد این خودرو این است باعث شده افراد دیگری هم دست به همچین تغییری یعنی موتور وسط کردن فستیوا یا همان پراید هاچبک خودمان بزنند.
تیونینگ اتاق و بدنه پراید
اتاق پراید به‌عنوان یک خودرو سبک‌وزن اقتصادی که حدود 35 سال پیش تولید می‌شده در حال حاضر از نظر ایمنی وضعیت خوبی ندارد و باید با تقویت شاسی و نصب رول کیج یا تقویت اتصالات آن را ایمن‌تر بکنیم. برای موارد ظاهری هم می‌توان سبک‌های مختلفی مانند استایل ژاپنی یا کره‌ای‌های کلاسیک را روی این خودرو اجرا کرد که می‌تواند مواردی بسیار خاص باشد. انواع مختلفی سپر و چراغ حتی کیت‌های بدنه را هم می‌توان روی آن کار کرد.
اتاق این خودرو کیفیت پایینی دارد و از نظر ارگونومی وضعیت خوبی ندارد البته برای یک خودرو که 35 سال پیش راحی شده عجیب نیست. برای تیونینگ اتاق پراید گزینه‌های زیادی داریم انواع مختلفی از داشبورد و رودری‌ها یا چرم و مخمل کاری آنها. آپشن‌های مختلفی هم قابل نصب هستند برای این خودرو، نصب صندلی‌های افترمارکت به‌جای صندلی‌های فابریک بسیار بر تجربه رانندگی اثرگذار است. سیستم صوتی بی‌کیفیت پراید را می‌توانید با سیستم صوتی قوی تری جایگزین کنید البته نیاز به عایق کردن اتاق هم قطعاً خواهید داشت.
جنت و اتصالات سیلیکونی